<img src="https://images.aposto.com/2024/11/1/1733766087962.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.86" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Köpekler ve İtalyanlar Giremez&nbsp;(2022) filminden<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hangi İnsan Hakları? Film Festivali</h2><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir?&nbsp;Festival. Bu yıl 14'üncüsü düzenlenen festivalin programı "hayvan hakları" teması etrafında şekilleniyor ve Filistin ile Lübnan'a ayrı bir bölüm ayrılıyor. Festival programında, 50'ye yakın film gösteriminin yanı sıra forum, söyleşi ve sunumlar da yer alıyor.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nerede?&nbsp;Festival, Fransız Kültür Merkezi, Aynalı Geçit, Pera Müzesi, Postane ve Kadıköy Eksi On Altı olmak üzere beş farklı mekana yayılacak.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne zaman? 14-18 Aralık</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden gitmeli? Yan etkinliklerle zenginleşen ve böylece hayvan hakları konusunda geniş bir tartışma alanı açacak festivalle farklı bakış açıları kazanmak, doğru olanı aramak ve hak savunuculuğunda bilinçlenmek için.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Not almalı:&nbsp;Festival programı <a fr-original-style="" href="https://hihff.org/2024/HIHFF24_Program.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">burada</a>. Gösterimler ücretsiz.</li></ul>

Aposto İstanbul

Filmi Aynalı Geçit'te kalabalık bir seyirci ile izliyoruz. Film bitimi, Berkay filmin hikâyesini anlatmaya başlıyor ve kendine özgü kronolojisiyle on dört yaşında çektiği ilk görüntülerden, filmdeki ses sorunlarından bahsediyor. Ondan "on dört yaşı" duyar duymaz zihnimde sorularım belirmeye başlıyor. Önce o yaşlarda müzik ile olan ilişkisini soruyorum. Ve beklediğim bir yanıt alıyorum. 👀&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(66, 64, 141); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(66, 64, 141); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">" Müzikle çocukluğumdan beri sıkı bir ilişkim oldu. Kendimden 6 yaş büyük abimin olması rap ve rock ile çok erken yaşlarda tanışmama sebep oldu. MTV, Number 1 ve Dream TV’nin hüküm sürdüğü bir televizyon çağında büyümem de neslimdeki birçok kişi gibi beni de etkiledi. Ortaokulda punk ve rock müzikle tanıştım ve bas gitar çalmaya başladım. Zaman içerisinde rocktan metale bir skala da tüm alt türlere bir şekilde hakim oldum ve kendi beğenilerimi ifade edebilir hâle geldim. Lisenin son yıllarına kadar sert müziğe olan ilgim bu şekilde devam etti. Yani müzik ve sinemaya ilgim eş zamanlı gelişti diyebilirim. Üniversiteye geçtiğimde, tanıdığım yeni insanların da getirileriyle, cazdan hip hopa, geniş bir yelpazeye yayıldı müzik zevkim."</blockquote>Berkay, hâlâ severek dinlediği iki albümü de benimle paylaşıyor. 🎶 Pantera - Vulgar Display of Power 🎶 Dead Kennedys - Fresh Fruit for Rotting Vegetables Belgeselin ilk görüntülerini daha çocuk yaşta çekmeye başlamışsın, sence seni o yaşlarda kayıt alma hissine ve motivasyonuna iten neydi? Geleceğe iz bırakma, o anı kaydetme gibi şeyler miydi?2007 yazında, yazlıkta sıkıntıdan çatladığım bir dönemde, elime geçen her şeyi okuyordum. Radikal gazetesinde “Sinema Tarihinin Yasaklı 15 Filmi”&nbsp;gibi bir yazıya denk gelmiştim. İstanbul’a döndüğümüzde o filmlerin bir kısmını o zamanlarda CD/DVD satan yerlerden, kimi korsan şekilde, temin edip peş peşe izleyip aslında televizyonda gördüğümüz sinemanın dışında farklı bir sinema olduğunun farkına varmıştım. Bu dönemde izlediğim filmlerden biri de Fatih Akın’ın İstanbul Hatırası: Köprüyü Geçmek&nbsp;adlı müzik/kent belgeseliydi. Belgesel, İstanbul’un müzisyenlerini takip ederek kentin bir müzikal haritasını sunuyordu. O dönemlerde henüz ortaokula giden Bakırköylü bir metalciydim.Gerçi, bu noktada kabul etmem iki gerçek var: Birincisi, Bakırköylü değildim hemen Bakırköy’ün sınırında Bahçelievler ilçesinde oturuyordum ancak Bakırköylülüğün Bakırköy’de yaşamanın dışında bir tanımı olduğunun, daha çok aidiyet hissetmekle ve temas etmekle alakalı bir durum olduğunun o dönem dâhi farkındaydım. İkincisi, ilgim metal müziğe kıyasla punk ve hardcore türlerine daha yönelikti.2008’de on dördüncü yaş günümde bin bir ısrarla babama bir video kamera aldırdım. Fatih Akın’ın İstanbul için yaptığını ben de Bakırköy için, çevremdeki metalci arkadaşlarım ve yaşça benden büyük tanıdıklarımla yapabilirim diye düşündüm. Nihayetinde, filmimdeki 2008 röportajlarından birinde de geçtiği gibi, “her şey özentilikle başladı.”Kayda alma arzumun kökeni ergence bir özentilikti. İçinde bulunduğum ve eskiden çok daha yoğun olduğunu sürekli duyduğum Bakırköy metal kültürüne ve topluluğuna dair bir film yapmayı ve yönetmen olmayı çok kolay sanan bir ergenlik tutkusu. Yani, kamerayla ilk temasım etrafımı öylesine çekmekten öte, etrafımı bir bağlam çerçevesinde ve bir hedef doğrultusunda çekme arzusuyla oldu. Filmimin en son kısmında dahi 2008’de bu konu hakkında konuştuğumuzu duyabiliyorsunuz. Belgesel yarışmasına katılacağımızı konuşup kazanma şansımızın ne kadar olduğunu sorguluyoruz. Eh tabii, o zamanlar kurgu yapmayı bilmediğimiz için filmi bitirememiştik ve o kayıtlar 10 yıl boyunca bir rafta öylece durdu.Eğitimini de sinema üzerine almışsın ve hatta bu alanda artık bir “öğretensin,” bitirme projen de bu belgeselmiş. Seni sinemaya iten sence bu filmin peşinden gitmen, bitirmek istemen miydi?Ben bu filmin, yani 2008’deki çekimlerin varlığını gerçekten unuttum. Üniversiteye başladığımda ailemin yanından ayrılmıştım, ara sıra yanlarını gittiğimde odamdaki bir kutu mini-DVD içindeki bu kayıtları görürdüm ancak bir kere bile açıp izlememiştim. Dolayısıyla film yapmaya dair erken yaşlarda bir aşinalık yaratması dışında bir etkisi olduğunu iddia etmem güç.Sinemaya genel anlamda duyduğum bir hayranlık beni bu alanda okumaya itti. Ortaokulun son yılından liseden mezun olana kadarki dönem hayatımda en yoğun şekilde film izlediğim dönem oldu. Korsan CD’ciler, torrent vb. internet kaynakları, televizyondaki sinema kanalları... Nereden olursa olsun, hangi film olursa olsun sadece film izlediğim ve kimileri üzerine düşündüğüm bir ilk gençlik dönemiydi lise yıllarım. Etrafımda sinemayla benim kadar ilgili birkaç arkadaşımın varlığı sayesinde giderek perçinlenen bir tutkuya dönüştü. Üniversite öğrenciliğim sırasında ve bugün dahi öyle bir sıklıkla film izlemedim, izlemiyorum.2011’de lisedeyken çektiğim ve toplamda belki 10 kişinin gördüğü ilk tamamlanmış kısa film denemem Yine, Yeni, Yeniden’in sinema okumamda çok daha büyük bir etkisi olduğunu söyleyebilirim. Bu film Jim Jarmusch&nbsp;özentisi bir dinginliğe ve mizansene sahip, biraz deneysel bir işti. Bir kişi bir bankta bir kamera unutur ve kamera gün boyu karşı banka oturanları kayıt altına alır. Liseden müzik öğretmeninim ve birçok arkadaşımın yardımıyla çekmiştim. Kabataş ve Vefa Liselerinin kısa film yarışmalarına göndermiştim ama herhangi bir sonuç çıkmamıştı.Peki, o zaman şunu merak ediyorum, lisans hayatın boyunca belgesel konusunda emin adımlarla ilerledim diyebilir misin?Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi ve fakültenin eş diploma programıyla Bordeaux-Montaigne Üniversitesinden mezun oldum. Sonrasında da Kadir Has Üniversitesi'nde Sinema ve Televizyon yüksek lisansı yaptım. Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi'nin biraz sıra dışı bir yapısı var. Fakültede bölüm yok ancak sinema-tv, halkla ilişkiler-reklam ve gazetecilik gibi üç farklı uzmanlık alanı var. İkinci sınıfta bu uzmanlık alanlarından birini seçerek bu alanlarda dersler alıyorsunuz, bir yandan da iletişim alanında teorik dersler de almaya devam ediyorsunuz. Dolayısıyla Galatasaray’daki eğitimim sırasında sosyolojiden uluslararası iletişime, film yapımından metin çözümlemelerine kadar farklı derslere maruz kaldım. Hiçbirine tamamıyla hakim olamadım ancak her birine dair fikir sahibi oldum. Yani, Galatasaray Üniversitesi'ndeki eğitimimin genel dünya görüşümün ve entelektüel birikimimin gelişmesinde büyük bir faydası oldu, ancak film yapımın teknikleri bakımından uzmanlaşmam ise daha güçtü.Eğitim sürecimdeki en önemli unsurlardan biri ise Galatasaray Üniversitesi Sinema Kulübü'ydü. Yıllarca okulun cep sinemasında özenle, ortak bir biçimde seçtiğimiz filmleri izledik ve üzerine tartıştık. Buradaki sürekli izleyicilik deneyimi ve izlenen filmler üzerine fikir üretme pratiği, birçok dersin katabileceğinden daha fazla şey kattı bana. Bugün bu kulübün hâlâ devam ediyor olması ve kulüpten öğrencilerin Documentarist’te gönüllü olarak çalıştığını görmek çok sevindirici.Belgesel, sinema izleyiciliğime nispeten geç dahil oldu ancak giderek daha fazla tercih ettiğim ve üretmek için daha büyük bir tutku duyduğum bir türe dönüştü. Bunun en önemli sebeplerinden birisi kurmacadan çok daha özgür bir tür olması. Formsuzluğa ve çok formluluğa çok daha açık bir alan. Hikâyenin kurmacadaki bariz egemenliğine nazaran, biçimin çok daha etkin olabildiği ve deneyselliğe daha açık bir alan. Kurmaca veya belgesel, sinemada her zaman biçimi daha ilgi çekici buldum. Akademik çalışmalarımda da anlatı analizlerinden daha çok anlatıma, yani biçime yöneldim. Dolayısıyla, film biçimini anlamak ve uygulamak adına emin adımlarla ilerlediğimi düşünüyorum ancak aynısını henüz belgesel için söyleyemem. Bakırköy Underground ilk belgeselim, sonraki projelerimin nasıl işlere evrileceğini henüz bilmiyorum.Belgesel kelimesi senin için ne anlama geliyor? Üretim Kaydı da kayıt kelimesine önem veriyor mesela. Belgesel ve kayıt kelimelerini sence yan yana düşünebilir miyiz?Belgesel, üzerine okudukça muğlaklaşan, tanımlaması zor bir tür. Kelimenin “belge” niteliğini işaret etmesinin tek boyutlu okunmaması gerektiğini düşünüyorum. Dirk Eitzen’in When is a Documentary?&nbsp;makalesi belgesel ile kurmaca sinemanın o kadar da farklı olmadığını, her belgeselin kurmaca bir tarafı olduğu kadar, her kurmaca filmin de belgeleyen bir işlevi olduğunu tartışıyor.Belgeselin en klasik tanımı ise John Griersion’ın önerdiği “creative treatment of actuality.” Yani kabaca, gerçekliğin yaratıcı şekilde ele alınması. Dolayısıyla, belgesel belgelemenin ötesinde yaratıcı bir üretim sürecini de içeriyor. Yaratımda kullanılan kamera ve kurgu gibi araçlar gerçekliği sınırlandıracağı ve yeniden düzenleyeceği için belgeselde gerçeğe ulaşmak zaten imkânsız. Belgesel aracılığıyla karşılaştığımız şey yalnızca gerçeğin yeniden üretilmiş bir yansıması. Yapım ekibinin ele aldığı gerçeği ne kadar eğip bükeceği ve hangi noktalarda sınırlayacağı belli bir vizyon doğrultusunda verilen bir seri estetik kararla ilişkili.Belgesel, gerçeğin bir yansımasını kaydettiği için elbette kaydetme eylemiyle birlikte düşünülmeli. Ancak, belgeselin daha önemli olan işlevi, ele aldığı gerçeği düzenleyip tanınabilir ve tüketilebilir bir hâle getirilebilmesidir. Yani belgesel, kayıt artı yaratıcı düzenlemenin bir çıktısıdır; seçilmiştir, kişiseldir, organizasyoneldir, sanatsaldır, gerçek olduğu kadar kurmacadır çünkü üretilmiştir. Şu an fark ediyorum mesleki deformasyon sanırım, bu tarz tanıma yönelik şeyler konuşulunca biraz didaktik bir üslup kullanabiliyorum.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/0/1656853648559.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.02" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">📽 Filmin <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/bakirkoyundergroundfilm/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">@bakirkoyundergroundfilm</a>&nbsp;hesabını takip ederek gösterim programından haberdar olabilirsiniz.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Tek başına başladığın bu yolculuk yanına iki kişinin daha eklenmesiyle artık bir finale erişti, bu süreçten bahsedebilir misin?Bakırköy Underground çektiğim ve kurguladığım süre boyunca bir deneme tahtası niteliği kazandı. Öğrendiğim teorik ve pratik yeni bilgileri filme sürekli olarak uyguladım. Gözlemci belgesele ilgi duyduğum bir dönemde röportajları yönlendirilmemiş şekilde gerçekleştirmeye çalıştım. Kurguda Vertov’a çok fazla öykündüm. Özdüşünümsellik (self-reflexivity) üzerine çalıştığım dönemde kendimi filmde göstermeden nasıl aynalayabilirim diye kafa yordum. Tüm bunları uygulamaya çalışmam filmle çok fazla oynamamı getirdi. Filmin kurgusu bu deneme tahtası niteliğinden ötürü gereğinden çok daha fazla uzadı. Böyle uzun bir süreç içerisinde filmin içerisinde kayboldum ve körleştim; yani, filmde hatalı olabilecek kısımları göremez hale geldim.Berfin Altınışık ile birkaç yıldır tanışıyorduk. Bilgisine güvendiğim, ortak beğeniler paylaştığım ve oldukça yapıcı eleştiriler sunmaktan asla çekinmeyen biri. Filmi bitirip kitlemekte tıkandığım bir noktada filmin üzerinden bir kez de birlikte geçmeyi teklif ettim Berfin’e. İyi ki de yapmışım. Film, çok daha dinamik bir hale geldi ve temposunu yakaladı. Bir planın bir saniye önce mi ya da sonra mı biteceğine karar vermek için aynı geçişi defalarca izlediğimiz bir çalışmaydı bu. Filmde büyük farklar yaratan ufak detayları birlikte çözdük. Berfin hâlâ daha filmle alakalı tüm kararlarda etkin bir şekilde söz sahibi.Yüksek lisansı bitirme telaşım, Galatasaray Üniversitesindeki aktif görevim ve filme yatırdığım uzun sürenin getirdiği yorgunlukla filmin festival ve gösterim süreçlerine ne vaktimin ne enerjimin kaldığı bir dönemde, Çağla Aslan ile filmin yolculuğunun devamını birlikte götürmek üzere anlaştık. Çağla ile o dönemde başka bir projeyi geliştirmek için hâli hazırda birlikte çalışıyorduk. Bakırköy Underground’ı izledikten sonra ortaklığı kabul etti ve filmin gösterim programını birlikte planladık, planlamaya devam ediyoruz. Bakırköy Underground’ın Documentarist’te ilk gösterimini yapması çok gurur duyduğumuz bir andı. Bunda Çağla’nın ve Berfin’in katkısı çok büyük.

Üretim Kaydı 

Bakırköy Underground seyirciyle buluştuktan hemen sonra filmin yönetmeni Berkay Şatır ile sohbet ediyoruz. 👀

14 yaşında kaydetmeye başlamak:
Bakırköy Underground

15. yaşını kutlayan festivale ben bu yıl ilk kez seyirci olarak katıldım. Geçtiğimiz iki yıl pandemi koşullarından ötürü online gerçekleşen festival bu yıl altı mekâna yayıldı. Bu mekânların ikisinde de gösterimler ücretsiz olarak gerçekleştirildi. Festivalin açılış gecesinde festivalin sanat yönetmenlerinden Emel Çelebi, bu yolculuğa on beş yıl önce arkadaşlarının evinin terasında başladıklarını söyleyince o gece Cemal Reşit Rey’e gelen kalabalığa dönüp tekrar bir baktım.Festival boyunca Aynalı Geçit’e girip çıktıkça burada böyle bir salonun varlığını bilmeyişime hayıflandım açıkçası. On beş yıldır süren bu belgesel günlerine dair merak ettiklerimi sormak için festivalin sanat yönetmenleri Emel Çelebi ve Necati Sönmez ile Documentarist’in Aynalı Geçit’teki ofisinde buluşuyoruz.Terasta güneş bizi ısıtıyor. Caddenin sesi geliyor. Filmden çıkan ya da filme giren insanları görebiliyoruz. Ekip bir yandan kapanış gecesine hazırlanıyor. Derken konuşmaya başlıyoruz.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Açılış konuşmasında 15 yıl önce "dostların evinde başlamıştık" dediniz, ben ilk olarak on beş yıl öncesine gitmenizi istiyorum. On beş yıl önceki belgesel izleyicisi nasıldı? Yıllarca sizinle birlikte büyüyen bir izleyiciden bahsediyoruz, bu size nasıl hissettiriyor?Emel:&nbsp;Festivalin kuruluş amaçlarından biri de belgesel seyircisi ve kendi mekânlarını yaratmak, bunun yanında belgeseli aslında tanıtırken sevdirmekti. Çünkü biz başladığımız sırada yurt dışındaki festivallerde çok yaratıcı belgeseller izliyorduk kendimiz de belgeselci olduğumuz için. Kurmaca filmler gibi yaratıcı belgeseller, sınırı yok. Fakat Türkiye'ye baktığımızda TRT yapımlarını biliyorsunuz çok didaktiktir. Herkes belgesel diye onları biliyordu, haliyle belgeselleri sıkıcı biliyordu.&nbsp;"Yok," diyorduk biz. Arkadaşlarımıza &nbsp;"şöyle bir film gördük, seyrettik, seyredelim. Sizler de görün." &nbsp;diyorduk sürekli.&nbsp;Öyle olunca arkadaşlarımızın evlerinde terasları vardı, terası bize açıyorlardı ya da küçük kültürel yerlerde, belgesel film gösterimleri yaparak başladık.Bir de hep bahsediyorum, o devir RTÜK ceza veriyordu televizyon kanallarına. O ceza da bütün gün belgesel izlettirmekti. Bütün bunlar bizim çok canımızı yakıyordu. Çünkü belgesel çok yaratıcı bir şey. Bunu kimse niye bilmiyordu?! Üstelik form olarak da yaratıcı. Böyle sıkıcı olmak zorunda değil. O ara Bodrum Film Festivali'nden bize bir teklif geldi. Onların kurmaca büyük bir bölümleri var. Yanı sıra da belgesel bölümü de yapıyorlardı. Biz oraya yaklaşık üç sene belgesel yaptık. Esnaf, ev hanımları herkes geliyordu, salonlar doluyordu.Ta ki Bodrum Film Festivali'ne belediye artık destek vermekten vazgeçene kadar. Bizim de elimizde filmler kalmıştı göstermek istediğimiz, orada gösteremediğimiz... "İstanbul'da da böyle bir açık var, biz niye göstermiyoruz?" Bir cesaret başladık. Yani hiç bütçe yoktu başlarken.Necati:&nbsp;15 sene önce, yani 2008 yılı, ilk festivalin yapıldığı sene. Bana göre 2000'lerin başı dünyada da Türkiye'de de belgesel için, belgesel sinema için yeni bir dönemin başladığı bir tarih. Dolayısıyla festivalin tarihi de doğuşu da böyle bir şeye tekabül etti. Yani çok yeni değişik belgeseller yapılıyor, yaratıcı belgeseller yapılıyor ve bunlar ilgi görüyor. Eskisinden çok daha fazla izleyiciye ulaşıyor. Sinemalarda gösterilmeye başlıyor, artı festivallerin yarışmalarına seçilmeye başlıyor. Cannes'a Berlin'e belgeseller de geliyor. Bunlar hep ilklerdi.O dönem de Türkiye'de hiç kimsenin henüz belgesele dönüp bakmadığı bir dönem. Biraz onunla bizim festival de değişti. Başta o seyirciyi yaratmakken şimdi o seyirciye belli sinemacıları tanıtmak, hiç duymadıkları, hiç bilmedikleri insanları duyurmak, onların filmlerini getirmek, biraz belgesel tarihine de dikkat çekmek... İlk senelerde böyle şeyler yoktu.Emel:&nbsp;Necati'nin saydığı yan etkinlikler de hep ücretsiz. Yani kaç senedir "anima doc" atölyesi yapıyoruz, animasyon-belgesel. Bu sene de daha üretime yönelik &nbsp;"Uluslararası fonları nasıl buluruz?" isimli bir belgesel atölyemiz vardı.Sizce “Z kuşağı” izleyicisi belgesel türüne meraklı gözlerle bakıyor mu?Necati:&nbsp;Ben bu "Z kuşağının" yaş sınırını çok kestiremiyorum, nerede başlar nerede biter? Ama etkinliklerimize çok ilgi gösteriyor genç kuşak. Hatta sanki filmlerden daha fazla ilgi duyuyorlar. Master Class&nbsp;diyorduk, şimdi sinema dersi diyoruz. Yönetmenlerle kendi filmleri üzerine detaylıca sohbet ettiğimiz etkinliklere geliyorlar. Atölye ve forumlara geliyorlar. Filmlere de geliyorlar tabii ama bunlara çok daha ilgi göstermeleri, biraz film yapmaya dönük de ilgileri ve merakları olduğu duygusu yaratıyor. Bir de iyi belgesele erişim kolaylaştı. Yani 15 yıl önce platformlar, online izleme olanakları yoktu. Biz yurt dışından hâlâ DVD'ler, Blu-ray'ler falan getirterek gösteriyorduk. Şimdi linklerle, online platformlarla falan pekâlâ ulaşılıyor.Emel: Bizim festival gönüllerimiz gençlerden de oluşuyor ve her sene çalışırken "Film izlemeye fırsatımız olacak değil mi?" sorusu geliyor. Bu soru beni çok mutlu ediyor. Necati'nin de dediği gibi atölyeler çok ilgi görüyor. Burada şunu da söylemem gerekir biz burada eğitimcilere bir maddi karşılık veremiyoruz. Tanıdıklarımızdan rica ediyoruz, ama hani bu ilelebet de böyle gitmek zorunda değil tabii ki. Bu emek karşılığı onlara da bir eğitimci parası ödemek gerekir. Biz bunun da gayreti içindeyiz. Çünkü yurt dışındaki başka festivallere de bakıyoruz. Mesela Danimarka, İsveç, Hollanda, Almanya belgesele çok değer veriyor, festivallere de öyle. Onlar da küçük küçük böyle bizim gibi başlamışlar ama geldikleri nokta bütçe açısından çok profesyonel. Fakat biz devlet desteği de olmadığı için her sene yeniden bir bütçe arayışındayız.Necati: Şunu da söylemek istiyorum. Bizim amaçlarımızdan biri de hangi belgeselleri izlemeye değer olduğu konusunda rehberlik yapmak. Böyle bir misyonu olmaya başladı festivalin. Bu genç kuşağa seslenerek söylemek istediklerim var, fırsat bulmuşken sesleneyim. Çok insan film yapmak istiyor. Çok da doğal yani, belgesel görece kolay teknik anlamda. İnsanların da anlatacak, söyleyecek çok sözü var. Hele Türkiye gibi bir ülkede. Şu anda öyle büyük prodüksiyonlara, devasa yatırıma girmeden bir insan kendi başına ya da iki arkadaşıyla birlikte rahatlıkla belgesel işine girebilir.Ama kolay gözüken fakat o kadar da kolay olmayan bir şey: Eğer belgesel yapacaksanız belgesel tarihine hâkim olmanız lazım. Sizden önce ne yapılmış, neler yapılmış? Onları bilmeden kamerayı alıp eline belgesel yapmaya girişmek biraz hiç roman okumadan roman yazmaya benziyor. Film izlesinler, festivaldeki filmleri görsünler ve bunun üzerine ne katabileceklerine baksınlar. <hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bu yıl programda yeni bir bölüm vardı. 3x3 usta seçkisi. Bu bölüm yeni olduğu için sonraki yıllarda da olacak mı diye merak ettim. Daha önce zaten "usta" bir yönetmene ayırdıkları bölüm olduğunu ve daha geniş bir seçkiyle yer verdiklerini söylediler ama listeleri o kadar uzunmuş ki herkese alan açabilmek adına böyle bir fikre evrilmiş. Bu bölümün ilhamını da Selanik Film Festivali'nden aldıklarını dile getirdiler. Ama bu bölümün artık o festivalde olmadığını üzülerek belirttiler.Atölyelerden bahsederken, festivalin sinema öğrencilerine açtığı alandan da bahsettik. Pek çok öğrenci teorik bilgi aldığı eğitimlerde pratikten eksik olduklarını ve bu eksikleri festivaller aracılığıyla kapattıklarını festival ekibine söylüyormuş. Bu yıl benim de gözlememim, hatta deneyimim bu yönde olmuştu. Ne de olsa Üretim Kaydı da bugünlerin kültür sanat dünyasının kaydını tutmaya meraklı. 👀<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Programda “LGBTİ+ Hakları” bölümü var. Bu yıl Onur yürüyüşü festivalin 3. gününe denk geldi ve mekânlara erişim, yasaklamalar dolayısıyla kısıtlanınca, gösterimler ve söyleşileri ertelemek durumuna kaldınız. Festivalin 15 yıllık geçmişine baktığınızda böyle bir durumu daha önce yaşamış mıydınız?Necati: Festivalin şöyle bir şansı var İstiklal'e de yakın olduğumuz için sokağın nabzını tutan ve o nabızla birlikte etkileşim halinde olan bir festivaliz. O kadar perdeyle sokaktaki şeyi iç içe geçiyordu ki Gezi döneminde, bu sene de öyle oldu. O dönemde de yurt dışından gelen pek çok üreten alanda çekimler yaptı o filmleri sonradan burada da gösterdik.Emel: Belgeseller zaten hayatla iç içe.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Documentarist 30 Haziran’da yapılan ödül töreniyle sona erdi. Yeni yönetmenlere verilen JvdK Yeni Yetenek Ödülü&nbsp;Aslı Erdoğan’ın hapis ve sürgünlük hikâyesini konu alan “Bitmemiş Cümleler”&nbsp;filmine giderken&nbsp; “9/8 fight 41”&nbsp;adlı kısa belgesel&nbsp;Jüri Özel Ödülü’ne değer görüldü. &nbsp;FIPRESCI Eleştirmenler Ödülü’nün sahibi ise “Aşk, Mark ve Ölüm”&nbsp;oldu.Gurbet şarkıları, memleket türküleri ile açtığımız festivali bu yıl 9/8'lik alkışlarla sonlandırdık.

Belgesel dolu günlerin ve bu sohbetin ardından zihnimde bu cümle ile Aynalı Geçit'in merdivenlerinden inip caddedeki kalabalığa karışıyorum.

Hayat, tam da belgesellerdeki gibi

<img src="https://images.aposto.com/2022/5/1/1655726051667.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.08" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Documentarist, 25-30 Haziran tarihleri arasında son dönemin en yaratıcı belgesellerinden seçilmiş programı ve yerli yabancı konuklarıyla 15. yılını kutlamaya hazırlanıyor.Açılış filmi, Cem Kaya'nın geçtiğimiz aylarda Berlinale'de Seyirci Ödülü kazanan müzik belgeseli Aşk, Mark ve Ölüm olacak. Festivalde 70'ten fazla film gösterimi, atölye ve çeşitli etkinlikler gerçekleşecek.Bu yılın konuk ülkesi olarak seçilen Almanya'dan sekiz belgesel programa dahil edilirken, Türkiye’den de otuz belgesel gösterilecek ve yerli yönetmenlerin ilk ve ikinci filmleri her sene olduğu gibi Johan van der Keuken Yeni Yetenek Ödülü için yarışacak.İstanbul Fransız Kültür Merkezi ve Cine Majestic'teki gösterimler mekân girişlerinde temin edilecek biletlerle 15 TL'ye; Aynalı Geçit ve Gazhane'deki gösterimler ile tüm yan etkinlikler ise ücretsiz izlenebilecek.Detaylı program: <a fr-original-style="" href="http://www.documentarist.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">www.documentarist.org</a>

Aynalı Geçit ile ilgili hikayeler